CSF немесе цереброспинальды сұйықтық - бұл сіздің миыңызды жастықпен қорғай алатын мөлдір сұйықтық. Кейде бас сүйегінің ішіндегі жарақат немесе қысым ми мен жұлынның айналасындағы тіндердің қорғаныш қабатында ұсақ жыртылуларды немесе тесіктерді тудыруы мүмкін, бұл dura mater деп аталады. Бұл жағдайда мұрыннан CSF ағып кетуі мүмкін. Бұл жағдай CSF ринореясы деп аталады. CSF ринореясы бас немесе жұлын жарақатынан болуы мүмкін. Әйелдерде жиі кездесетін спонтанды CSF ринореясы мидың ішіндегі қысым, әдетте идиопатиялық бассүйекішілік гипертензиядан (немесе псевдотуморлық церебри) туындаған кезде мұрын мен ми арасында ұсақ тесіктер пайда болған кезде пайда болуы мүмкін. Бұл қорқынышты болып көрінгенімен, CSF ринореясын әдетте тиімді емдеуге болады, кейде ол дұрыс демалу мен ылғалдандыру арқылы өздігінен кетеді. Егер сізде CSF ринореясы болуы мүмкін деп ойласаңыз, диагноз қою үшін және мәселенің себебін анықтау үшін дереу дәрігерге қаралыңыз.
Қадамдар
3 -ші әдіс 1: жалпы белгілерді тану
Қадам 1. Мұрыннан мөлдір, сулы дренажға назар аударыңыз
Мұрыннан CSF ағуы суықтан немесе аллергиядан мұрынның ағуына өте ұқсас болуы мүмкін. Еңкейгенде, басыңызды алға еңкейткенде, бұлшық еттеріңізді кернегенде немесе физикалық белсенділікке жеткенде бұл разряд нашарлайтынын қараңыз.
Сіз мұрынның бір жағынан сұйықтық ағып жатқанын байқайсыз
Қадам 2. Тамағыңыздан ағып жатқан сұйықтық сезіміне назар аударыңыз
Кейде CSF ағуынан сұйықтық мұрыннан емес, жұлдырудың артына ағып кетеді. Тамағыңыздың артындағы қышу сезімін немесе суықтан, аллергиядан немесе синус инфекциясынан мұрыннан кейінгі тамшыға ұқсас сезімге назар аударыңыз.
Тамақтың артқы жағындағы ағызу сіздің тамағыңызды ауыртып немесе тітіркендіруі мүмкін. Сіз жұлдыруды немесе жиі жұтуды сезінуіңіз мүмкін
Қадам 3. Аузыңызда тұзды немесе металл дәмі бар -жоғын тексеріңіз
Мұрын шырыштығы сияқты, цереброспинальды сұйықтық тұзды дәмді болады. Кейбір адамдар металды хош иісті сипаттайды. Тамағыңыздың артындағы сұйықтықтың ағып кетуіне байланысты сіз аузыңыздан тұрақты жағымсыз дәмді байқай аласыз.
Аузыңыздағы металл дәмі басқа да себептерге байланысты болуы мүмкін, мысалы, қызылиек ауруы, суық тию немесе синустық инфекция немесе кейбір дәрі -дәрмектер
4 -қадам. Бас ауырған кезде, жатқанда жақсаратынына назар аударыңыз
Егер сіз ми -жұлын сұйықтығын жеткілікті мөлшерде жоғалтсаңыз, сіздің миыңыз бас сүйегінің ішкі жағына тікелей басуы мүмкін, бұл қатты бас ауруын тудыруы мүмкін. Бас ауруы сіз жатқанда жақсы сезінетінін және отырғанда немесе тұрғанда нашарлайтынын біліңіз, себебі бұл CSF ағуының жалпы белгілері.
Бұл бас аурулары кенеттен басталуы немесе біртіндеп басталуы мүмкін
Қадам 5. Көру, есту немесе иіс сезіміндегі өзгерістерді іздеңіз
Егер сізде мұрынның ағуы, бұлыңғыр көру, қос көру немесе құлағыңыздың шырылдауы сияқты белгілер болса, сізде жұлын сұйықтығының ағуы болуы мүмкін. Сіз сондай -ақ иіс сезімінің бір бөлігін немесе барлығын жоғалтуыңыз мүмкін.
Кейбір адамдар жарыққа немесе дыбысқа ерекше сезімталдықты сезінеді
Қадам 6. Бас айналу немесе тепе -теңдік проблемаларына назар аударыңыз
CSF ағып кетуімен сіз айналуы немесе айналуы мүмкін. Жаяу жүру немесе теңгеру қиындықтарына да назар аударыңыз.
Бас айналумен қатар, жүрек айнуы немесе құсу пайда болуы мүмкін
Қадам 7. Кез келген ауырсынуды немесе басқа ерекше белгілерді ескеріңіз
CSF ағуы басқа белгілерді тудыруы мүмкін және олар әр адамда әр түрлі болуы мүмкін. Егер сізде мұрынның ағуы мен бас ауруы болса, CSF ағуының мүмкін болатын белгілеріне назар аударыңыз, мысалы:
- Мойын, жоғарғы арқа (иық пышақтарының арасында) немесе қолдардағы ауырсыну
- Сіздің мойныңыздағы қаттылық
- Бір нәрсені есте сақтау немесе ойлаудың қиындығы
- Діріл немесе еріксіз қозғалыстар
3 -ші әдіс 2: Медициналық диагнозды алу
Қадам 1. Егер сіз CSF ағып кетуіне күдіктенсеңіз, дереу дәрігерге хабарласыңыз
Егер сізде CSF ағуы мүмкін деп ойласаңыз, күтпеңіз. Дәрігерге қоңырау шалыңыз немесе жедел жәрдем клиникасына барыңыз. Жылдам диагноз қою және емдеу сізге сауығуды жақсартуға көмектеседі.
- CSF ағып кету мүмкіндігі қорқынышты болуы мүмкін, бірақ алаңдамауға тырысыңыз. Дұрыс емделу арқылы адамдардың көпшілігі сауығып кетеді. Кейбір жағдайларда ағып кетуді емдеуге бірнеше күндік демалыс жеткілікті.
- Өңделмеген CSF ағуы кейде менингитке, ми мен жұлын айналасындағы мембраналардың инфекциясына әкелуі мүмкін. CSF -тің ағып кетуін тез анықтап, емдеу бұл қауіпті инфекцияның алдын алуға көмектеседі. Инфекция қаупіне қарамастан, сіздің бактериялық инфекцияңыз бар екеніне сенімді болмайынша, дәрігер сізге антибиотиктер бермейді. Инфекция басталғанға дейін антибиотиктерді қабылдау оның алдын алуға көмектеспейді.
2 -қадам. Егер сіздің бетіңізде немесе басыңызда соңғы жарақаттар болса, дәрігерге айтыңыз
CSF ағуы көбінесе сіздің бетіңізге, басыңызға немесе мойныңызға жарақаттан немесе жарақаттан кейін дамиды. Дәрігерге сіздің симптомдарыңызбен байланысты болуы мүмкін кез келген жарақаттар туралы хабарлаңыз, себебі бұл мәселені анықтауға көмектеседі.
- Мысалы, сіз жақында автокөлік апатына ұшырадыңыз ба, құлап қалдыңыз ба?
- CSF ағып кетуі кейде ауыр заттарды көтеру, қарқынды жаттығулар жасау немесе тіпті роллерде жүру сияқты ауыр әрекеттерден кейін де болуы мүмкін.
Қадам 3. Кез келген денсаулыққа қатысты мәселелерді немесе соңғы медициналық процедураларды талқылаңыз
CSF ағуы кейде медициналық процедурадан кейін дамуы мүмкін, мысалы, эпидуральды, жұлынға немесе сіздің басыңызға немесе мойныңызға операция жасау. Бұл сондай -ақ гидроцефалия сияқты кейбір медициналық жағдайлардың асқынуы болуы мүмкін (бас сүйегіңізде CSF артық жиналуы). Дәрігерге айтыңыз, егер сізде қандай да бір медициналық процедуралар жасалса немесе денсаулығыңызда үлкен проблемалар болса, тіпті олар сіздің белгілеріңізге тікелей байланысты болмаса да.
Есте сақтаңыз:
Сирек жағдайларда CSF ринореясы ешқандай себепсіз басталуы мүмкін. Бұл «стихиялық CSF ринореясы» деп аталады. Егер сізде қан қысымы жоғары болса немесе семіздікпен күресетін болсаңыз, өздігінен CSF ағып кету қаупі жоғары болуы мүмкін.
Қадам 4. Дәрігерге физикалық емтихан тапсыруға рұқсат етіңіз
Егер сіздің дәрігер CSF ағуына күдіктенсе, олар физикалық емтиханнан басталуы мүмкін. Оларға мұрын мен құлағыңызды тексеруге рұқсат етіңіз. Сондай -ақ, олар сіздің мұрныңыздан сұйықтықтың ағып кетуін жоғарылату үшін алға қарай еңкейтуді сұрауы мүмкін.
Жақынырақ қарау үшін олар мұрынға эндоскоп деп аталатын ұзын, жұқа түтікті жіберуі мүмкін. Дәрігер сізге бұл процесті ыңғайлы ету үшін тазартатын спрей мен тыныштандыратын дәрі береді
5 -қадам. Оларға мұрын сұйықтығынан сынама алу үшін үлгілер жинауға рұқсат етіңіз
Мұрыннан шығатын сұйықтық мұрын шырышты емес, CSF екеніне көз жеткізу үшін дәрігерге үлгі алу қажет болуы мүмкін. Сұйықтықтың бір бөлігін жинауға рұқсат етіңіз, сонда олар оны зертханаға талдауға жібереді.
- Көп жағдайда сіздің дәрігеріңіз үлгіні кішкене пробиркаға немесе пластикалық тамшуырға жіберу арқылы оңай жинай алады.
- Зертхана сұйықтықты тек жұлын сұйықтығында болатын бета-2 трансферрин деп аталатын ақуызға тексереді.
Қадам 6. Ағып кету орнын табу үшін КТ немесе басқа сынақтарға келісіңіз
Егер сіздің дәрігеріңізде CSF ағуы бар екенін растаса, олар ағып кету көзін табу үшін басқа сынақтардан өтуі мүмкін. Бұған КТ немесе МРТ сияқты бейнелеу сынақтары немесе ықтимал ағып кету көрінуі үшін омыртқаға контрастты зат енгізуді қамтитын арнайы рентген сәулелері кіруі мүмкін.
- Кейбір жағдайларда сіздің дәрігеріңізде CSF қаншалықты көп екенін тексеру үшін бел пункциясын (немесе жұлынға) жасауды қалауы мүмкін. Бұл біршама қорқынышты естіледі, бірақ сіздің процесті ыңғайлы ету үшін дәрігер сізге жергілікті анестезияны береді. Сіз анестетикалық инъекциядан қысылуды немесе шаншуды сезінуіңіз мүмкін, содан кейін ине омыртқаға енген кезде қысым болады.
- Сіздің белгілеріңізге байланысты олар сізді қосымша тексерулерге жіберуі мүмкін, мысалы, көзді тексеру немесе есту сынағы.
3 -ші әдіс 3: CSF ринореясын емдеу
Қадам 1. Ағып кетудің емделуіне мүмкіндік беру үшін төсекте бірнеше күн тұрыңыз
Кейбір жағдайларда CSF ринореясын тазарту үшін сізге бірнеше күн демалу қажет. Дәрігер мүмкіндігінше бірнеше күн немесе 2 аптаға дейін төсекте болуды ұсынуы мүмкін.
- Сіз демалып жатқанда, ағып кетуді нашарлататын кез келген нәрседен абай болыңыз. Бұл жөтелуді, мұрныңды үрлеуді, ауыр нәрсені көтеруді немесе ваннаға барғанда кернеуді қамтуы мүмкін.
- Көптеген жағдайлар бірнеше күн төсек демалысынан кейін және симптомдарды емдегеннен кейін шешіледі.
Қадам 2. Бас ауруын емдеу үшін дәрігерден IV сұйықтықтар туралы сұраңыз
Егер сіздің CSF ағып кетуіңіз бас ауруы мен басқа жағымсыз белгілерді тудырса, тамыр ішіне сұйықтықтар көмектесе алады. Сіз ағып кетуден емделіп жатқанда немесе оның емделуін күтіп жатқанда, дәрігермен IV гидратациясын қолдану туралы сөйлесіңіз.
Кофеиннің CSF ағуына байланысты бас ауруларын жақсартуға көмектесетіні туралы кейбір дәлелдер бар. Сіздің дәрігер сізге тамыр арқылы кофеин беруі мүмкін немесе сізге күшті кофе ішуді немесе кофеин қоспаларын қабылдауды ұсынуы мүмкін
Қадам 3. Ағуды азайту немесе инфекцияның алдын алу үшін дәрі -дәрмектерді рецепт бойынша қабылдаңыз
Сіздің дәрігер сіздің денеңіз шығаратын цереброспинальды сұйықтық мөлшерін азайтуға көмектесетін дәрі -дәрмектерді тағайындауы мүмкін. Бұл емделу үшін жастың қысымын түсіруге көмектеседі. Олар сонымен қатар инфекцияның алдын алу үшін антибиотиктерді тағайындай алады. Дәрігер тағайындаған кез келген дәрі -дәрмекті қабылдаңыз.
Егер дәрігер сізге бұл туралы айтпаса, антибиотиктер курсын тоқтатпаңыз. Егер сізде инфекция болса, дәрі -дәрмектерді тез арада тоқтату оның қайтып келуіне немесе нашарлауына мүмкіндік береді
4 -қадам. Егер басқа ем нәтиже бермесе, хирургияға келісім
Егер ағып кету дәрі -дәрмектер мен демалыс кезінде де өздігінен жойылмаса, сіздің дәрігер хирургиялық араласуды ұсынуы мүмкін. Дәрігермен хирургияның қауіптері мен артықшылықтары туралы және процедурадан не күтуге болатыны туралы сөйлесіңіз.
- Операция алдында сіз жалпы анестезияға жатасыз, яғни сіз операция кезінде ес -түссіз қаласыз.
- Сіздің хирург мұрынға эндоскоп деп аталатын кішкене көру түтігін жібереді. Олар ағып кетуді жою үшін кішкентай хирургиялық құралдарды қолданады, олар сіздің денеңіздің басқа бөліктерінен (мысалы, ішіңіздің немесе мұрныңыздың басқа бөліктерінен) алынған кішкене тіндердің көмегімен.
Қауіпсіздік туралы ескерту:
Сіздің хирург сізге операциядан бұрын және кейін орындауға арналған арнайы нұсқаулықтар беруі мүмкін. Мысалы, олар сізден процедурадан бірнеше сағат бұрын ештеңе жемеуді сұрауы мүмкін. Әрқашан осы нұсқауларды мұқият орындаңыз, себебі олар сіздің операцияңыздың мүмкіндігінше қауіпсіз және тиімді болуын қамтамасыз етуге арналған.
5 -қадам. Ағып кетудің алдын алу үшін дәрігердің нұсқауларын орындаңыз
Ағып кетуді қалпына келтіргеннен кейін, оның қайтып келуіне жол бермеу үшін біраз уақытты жеңілдетіңіз. Дәрігер сізге мынаны ұсына алады:
- Ауыр көтеру, созылу немесе жаттығу сияқты сізді ауырлататын кез келген нәрседен аулақ болыңыз. Олар дәретханаға барғанда ауыртпау үшін нәжісті жұмсартқышты тағайындауы мүмкін.
- Мүмкіндігінше жөтелмеуге және түшкірмеуге тырысыңыз. Егер түшкіру немесе жөтелу қажет болса, аузыңызды ашық ұстаңыз.
- Мұрныңызды үрлемеңіз.
- Сабанды қолданудың орнына кеседен тікелей ішіңіз.
- Мүмкіндігінше арқаңызды тік ұстаңыз-егер иілу қажет болса, тізеңіз бен жамбасыңызды қолданыңыз.
Кеңестер
CSF ринореясының көптеген белгілерінің басқа себептері болуы мүмкін, мысалы, синусит, мигрень, құлақ инфекциясы немесе суық тию. Симптомдардың себебін тиімді емдей алу үшін дәрігерден дұрыс диагноз алу маңызды
Ескертулер
- Егер сізде CSF ринореясы болуы мүмкін деп ойласаңыз, мүмкіндігінше тезірек медициналық көмекке жүгініңіз. Бұл жағдайды неғұрлым ерте анықтасаңыз және емделсеңіз, ауыр асқынулардың ықтималдығы төмендейді.
- CSF ағуының ең көп тараған себебі - сіздің, басыңыздың, бетіңіздің немесе омыртқаңыздың жарақаты немесе жарақаты. Егер сізде бас, мойын, бет немесе арқа жарақатынан, мысалы, көлік апаты немесе контактілі спортпен айналысқаннан кейін мұрын ағып кетсе, дереу медициналық көмекке жүгініңіз.
